Het Ontstaan van de Koto Misi
De koto is een traditioneel Surinaams kledingstuk dat zijn oorsprong vindt in de 19e eeuw, tijdens de koloniale periode. Tot slaaf gemaakten vrouwen in Suriname begonnen hun eigen kleding te maken uit de restanten van de stoffen die ze kregen. De koto, met zijn wijde rok en blouse, symboliseerde zowel een vorm van eigenheid als van trots.
De angisa, de hoofddoek, was vaak een manier om sociale boodschappen over te brengen. Zo kon de manier van knopen iets zeggen over de sociale status of de gemoedstoestand van de draagster.
🌺 Wat is de Angisa?
De angisa is een gevouwen hoofddoek die vrouwen dragen bij de koto — de traditionele Surinaamse vrouwenkleding. Ze is meestal gemaakt van gestreken en gevouwen katoen of batikstof, soms gesteven om de vouwen scherp en stevig te houden.
De manier waarop de angisa wordt gevouwen en geknoopt, is niet willekeurig: elke stijl, plooi en knoop heeft een eigen betekenis. Daardoor fungeert de angisa als een soort geheime communicatietaal tussen vrouwen
🕰️ Geschiedenis van de Angisa
De angisa ontstond tijdens de slavernij in Suriname (17e–19e eeuw). Tot slaaf gemaakte vrouwen mochten niet vrijuit spreken over gevoelens, verzet of persoonlijke zaken — dat was gevaarlijk.
Maar ze vonden een slimme manier om tóch te communiceren: via hun kleding.
De Taal van de Angisa
De boodschap van een angisa wordt bepaald door:
• de richting van de knoop,
• de vorm van de punten,
• de positie van de plooien.
verschillende angisa-stijlen:
1. Angisa “Let’ dem no sabi”: Deze angisa heeft een strakke, diagonale plooi over het voorhoofd, met een kleine knoop aan de rechterkant. Dit symboliseert dat de draagster iets voor zichzelf houdt en haar geheimen beschermt.
2. Angisa “Mi no e tron bakra no moro”: Deze angisa wordt gevouwen in een brede, horizontale plooi over het hoofd, met de uiteinden iets naar achteren geknoopt. Dit staat symbool voor trots op haar afkomst en de acceptatie van haar identiteit.
3. Angisa “Kisi mi, mi de na ini yu”: Deze angisa heeft een wat losser geknoopte stijl, waarbij de knoop aan de voorkant zit en de uiteinden wat speels hangen. Dit symboliseert liefde of een romantische boodschap.
4. Angisa “Mi wani go, ma mi no sabi pe”: Deze angisa heeft een wat asymmetrische plooi, met een punt die iets naar beneden wijst. Dit geeft een gevoel van onzekerheid of verlangen om te vertrekken.
De koto en de angisa werden steeds meer een symbool van identiteit en cultuur.
Ze werden gedragen bij belangrijke ceremonies en feesten, en zijn tot op de dag van vandaag een krachtig symbool van de Surinaamse cultuur en de veerkracht van de vrouwen die deze traditie
Vandaag de dag is de angisa nog steeds een belangrijk symbool van Surinaamse identiteit — vooral onder vrouwen van Afro-Surinaamse afkomst. Ze wordt gedragen bij:
• Keti Koti (herdenking van de afschaffing van de slavernij, 1 juli),
• Dede oso’s (rouw- of herdenkingsbijeenkomsten),
• Brulafu’s (vieringen, bruiloften, culturele evenementen).